Schrijven leer je nooit!

Onlangs volgde ik een masterclass van Renate Dorrestein. Wat een wonderlijk mens; zij is het en zij weet het, dat gevoel had ik de hele middag. Als beginnend schrijver luisterde ik en maakte aantekeningen alsof mijn leven ervan afhing. Ik absorbeerde alles wat ze zei en alles wat ze niet zei. Want veel werd er niet gezegd, maar wij cursisten noteerden ook dat. Net als literatuur eigenlijk. Drie uur lang was zij het universum.

Leerzaam dus, maar we kregen veel tips die ik al wist. Dat krijg je als je naar meerdere schrijfcursussen gaat en je regelmatig een schrijfboek leest. Ik ben van mening dat herhaling goed is; hoe vaker je iets hoort, hoe beter je het onthoudt. Als je dingen vaker hoort en leest dan ga je verbanden leggen. Al luisterend betrek je de leerstof op je eigen schrijfwerk, maar je ontdekt ook dat er tegenstellingen zijn in de diverse schrijftips.

En dat is even wennen, want hoe weet je als beginnend schrijver wie de waarheid spreekt? Naar welke tips luister je om dat ene geweldige boek te schrijven?

Paradoxaal

Kortgeleden las ik Bestseller van Paul Sebes. Wanneer ik dit schrijfboek vergelijk met de masterclass van Renate Dorrestein, vallen mij een aantal tegenstrijdigheden op. Hieronder een overzicht:

• ‘Schrijf vanuit je personage’, zegt Dorrestein. ‘Bepaal je (sub)thema’s en bouw dat uit’, zegt Sebes.
• ‘Stuur je complete manuscript naar een uitgever’, zegt Dorrestein. ‘Stuur alvast een deel van je manuscript naar een uitgever’, zegt Sebes.
• ‘Varieer met ‘zei hij’, maar hou het geloofwaardig’, zegt Dorrestein. ‘Schrijf ‘zei hij’ en ga niet knutselen met variaties hierop’, zegt Sebes.

Zo kan ik wel even doorgaan. Wie heeft gelijk? Hoe weet je ooit of je het goed doet? Hoe behoud je jouw schrijfstem? Word je niet de pen gesnoerd door alle schrijftips?

Hoe nu verder?

Nou is het natuurlijk de bedoeling dat ik verder schrijf aan mijn manuscript. Want alleen met het lezen over schrijven komt er vanzelfsprekend geen letter op papier. Alles dat te leren valt, heb ik (vergeef me mijn arrogantie) geleerd en nu moet het dus gaan gebeuren.

Jullie kennen uiteraard de beroemde uitspraak van Simon Carmiggelt: ‘Het aardige van het ambacht schrijven is dat je het nooit leert’. Misschien moeten we in deze wijze woorden berusting vinden, stoppen met paniekerig alle schrijftips opzuigen en gewoon gaan schrijven.

Hoe weet jij wanneer je genoeg schrijftips hebt verzameld? En hoe bepaal jij je eigen schrijfweg tussen al die grote schrijvers met hun tips?

Biografie

Janneke Heimweg is beginnend schrijfster. In 2012 zijn zes korte verhalen van haar gepubliceerd in verhalenbundels, met een van deze verhalen won zij de derde prijs bij de ‘Toekomstschrijvers’. Janneke is gastblogger voor verschillende websites, schrijft (boek)recensies en draagt haar columns voor tijdens de literaire avond van Uitgeverij Passage. Sinds december 2012 schrijft ze aan haar thriller Cum Laude. Lees meer op haar blog of volg haar op Twitter (@JannyAnna).