Spanningsboog: mijnenveld ontruimd

In mijn vorige blog kwam ik tot de conclusie dat ik meer overzicht nodig had, om mijn boek verder te kunnen schrijven. Toen ik dat overzicht eenmaal had, kon ik weer even vooruit, maar ik liep toch al snel weer vast. Een consulterende blik van een schrijfcoach bracht me verheldering. Eigenlijk geen verrassing, maar toch was ik weer in mijn allang bekende valkuil getrapt: ik wil teveel, tegelijk.

'Je hebt genoeg ideeën om wel drie boeken te schrijven.' Waarom wilde ik dat dan allemaal in, pak ‘m beet, 250 bladzijdes proppen?
Dat strookte al helemaal niet met het plotgrafiekje dat ik maanden geleden al had uitgeprint. Dat grafiekje ging over de spanningsboog op verschillende punten in een verhaal, gebaseerd op de 3-akten-structuur. (Veel gebruikt bij scenarioschrijven, maar evengoed te gebruiken voor een boek.)

Kort door de bocht is het heel eenvoudig: eerst introduceer je het hoofdpersonage, dan introduceer je een probleem, en vervolgens een reden waarom het probleem opgelost moet worden. (Akte 1, 25%).
Daarna moet er iets gebeuren waardoor de oplossing nabij lijkt, maar natuurlijk toch niet is. Dan zijn we ongeveer in het midden, waar de hoofdpersoon ongeveer de moed begint op te geven en dreigt af te haken. (Akte 2, 50%). Maar gelukkig gebeurt er dan iets wat nieuwe hoop en inzichten biedt. Je hoofdpersoon staat op en begint aan de eindstrijd. De spanning stijgt tot het bittere einde. Alle losse eindjes komen bij elkaar. Zal het goed aflopen of niet? (Akte 3, 25%).

Sinds ik die grafiek heb gezien, let ik er bij het lezen van boeken ook veel meer op. Ik kwam tot de verrassende conclusie dat het best goed werkt om tergend langzaam naar een spannende situatie toe te werken. Als je er teveel over nadenkt, dan lijkt het saai. Maar toen ik slechts een lezer was, en nog geen schrijver, vond ik het niet saai en lag ik vaak tot diep in de nacht, met ingehouden adem te lezen. Juist omdat ik wist dat er elk moment iets kon gebeuren, en dat steeds maar niet zo was.

Helaas voor mijn hoofdpersonage, had ik haar meer problemen toebedeeld dan ze met enig succes in 3 akten zou kunnen oplossen (geen wonder dat ze gek is geworden). Mijn verhaal was een mijnenveld vol plottwist. Het ging van actie naar explosie, zonder adempauze. En eerlijk is eerlijk: je loopt geen mijnenveld in, als je van tevoren al kunt zien dat je geen stap kunt  verzetten zonder er één te raken. Pas als ze goed verstopt liggen, maar je wel een kans hebt om de overkant te halen, dan ga je op pad. Op je tenen en met ingehouden adem.
Want hoe langer er ‘niks’ gebeurt, hoe dichter je als lezer bij het moment komt dat het wel zo is.
En als dan eindelijk die mijn onder je voeten explodeert, dan heb je daarna tijd nodig om te herstellen. Adempauze, want dat had je al zo’n tijd niet gedaan. Dát is je spanningsboog.

Aan mij dus de riskante taak om een heleboel van die veel te onzorgvuldig geplaatste mijnen onschadelijk te maken. En misschien wel te bewaren voor deel 2.

Angela van Leersum is een beginnend schrijfster en heeft pas haar eerste schrijfcursus afgerond bij de SKVR in Rotterdam. Veel heeft ze nog niet gedaan op schrijfgebied, maar in oktober won ze de 2e winactie van DMI Books. Op het moment is ze bezig met het schrijven van haar eerste boek, dat binnen een jaar af moet zijn. Haar schrijfproces kun je volgen via haar weblog: angelavanleersum.wordpress.com