Ik begrijp niet zo goed wat je probeert te vragen, Riny. Bedoel je dat je het lastig vind om je in een ander te verplaatsen? Kan dat een kwestie van oefening zijn, klein beginnen? ("Als ik nu een varken was en ik had kriebels op mijn vel, zou ik die koele modder dan niet gewoon fijn vinden?")

Coach ben ik niet en mijn verhalen zijn niet echter dan de jouwe ;) Maar schrijven doe ik wel! Ik pel mezelf doorgaans niet af. Mezelf aan de kant schuiven, zo zou ik het eerder noemen. Het gaat immers niet om wat ik zou doen in de sloppenwijken van een middeleeuwse stad, het gaat er om wat een twaalfjarig zwerfkind zou doen. Wat het makkelijker maakt is dat mijn personages altijd wel iets van mijzelf meedragen. Dat vormt een bruggetje tussen mij en hen: zij doen iets wat ik ook zou doen of zij voelen iets wat ik ook ooit heb meegemaakt, en dan zitten we even op één lijn. Vanaf daar is het makkelijker overspringen naar hun lijn. Soms duurt het heel lang of lukt het helemaal niet om me hun situatie voor te stellen. Dan komt er ook weinig uit mijn toetsenbord. Over het algemeen lukt het me echter wel - of dat nou een karaktertrek is of het resultaat van veel oefening zou ik je niet met zekerheid kunnen zeggen. Toch denk ik eigenlijk dat het door oefening komt. Ik ga dus geen frisse neus halen en maak geen reizen naar mijn diepste ik - ik schakel gewoon over op iets anders.

Als je wilt schrijven, korte verhalen, romans, gedichten (dit laatste is natuurlijk wat makkelijker toegankelijk) moet je dan eerst jezelf afpellen, om ruimte in je hoofd te creëren om bij je fantasie te komen?

Voor een gedicht wel. Voor de rest niet.

Ter verduidelijking: als ik een verhaal wil schrijven kom ik steeds maar bij IK terecht en dat wil ik niet. Het lijkt wel of mijn hoofd vol zit met brij, dat er niet voldoende ruimte is voor een frissere nieuwe kijk op diverse omstandigheden. Het is dan net of je voor jezelf schrijft in plaats van voor een ander.

Klopt. Hoe je ook draait of keert; je schrijft altijd voor jezelf. Waarom denk je dat je maar één IK hebt?

Hoe zit dat toch met die: ik! Hebben jullie als echte schrijvers daar nou ook last van? of last van gehad.

Maar wat is last? Waarom zou je niet oneindig gaan genieten van je eigen 'ik' en ontdekken dat een 'ik' kan groeien?

Het gaat er niet om hoe het wordt gezegd, met welke prachtige volzinnen het uitbotten van de roos wordt verwoord, of hoe de onbevattelijke horizon omarmd en bevat wordt, om tot een literaire symbiose samen te vallen tussen schepper en geschapene, het alles tot een kernachtig vrijwel niets beginsel geklonken... blahdieblah et cetera. Schrijf het rauw. Schrijf het echt. Net de eerste anderhalve bladzijde gelezen in 'Godesses, Mysteries of the Feminine Divine' (Joseph Cambell, wie anders): Niet in de verwoording of het beeld van de huidige modus of het traditionele kan het gevonden worden, maar in het scheppen van de eigen realisatie, als bestemming en de weg ernaar. Niet je rol, maar je wezen. Daarin zit de diepste en meest verborgen kern (...wellicht). Nu ineens na duizenden jaren de vrouw eindelijk verlost is van de huiselijke verplichtingen, onderdanig aan biologische en psychologische verplichtingen, een veilig slaafs juk, liggen haar handen stil in de schoot. Ze kijkt op naar het licht, de ogen dagen de zon uit in de spiegels van de ziel. Hier, in mij, kan iets werkelijk worden, maar wat? Kleedt zij zich dan in het harnas van mannenrollen, of brengt zij wederom een wonder tot leven? Ik begin gewoon maar weer overnieuw.

Dag Ceridwen, daar heb je nu net de kern: Ik begrijp niet zo goed wat je probeert te vragen, Riny. Mijn dochter zei laatst nog: "Mam, ik ken je, ik begrijp je wel, maar anderen niet!". Kijk, nu ben ik aan het "modderen" met mijn gedachten: hoe kan ik dit nu duidelijk maken, Ik vind het dus moeilijk om iets voor een ander duidelijk te maken. Misschien is het dat wel, dat ik me niet in een ander kan verplaatsen, misschien verwacht ik dan van anderen wel dat ze zich in mij kunnen verplaatsen en vind ik het teleurstellend dat zij mij niet begrijpen. Dat is dan geen mooie karaktertrek. Daar wil ik dan wel aan werken. Ik heb weer stof tot nadenken. Dank je wel Ceridwen

Begrip wordt gevormd door informatie, kennis zo je wilt. Begrip tussen jou en mij: door je extra toevoeging begrijp ik veel beter wat je wilt vragen. Inleven vereist ook begrip. Neem nu dat varken. Eerst verzamel ik informatie. Varken ligt in de modder. Maar varkens houden helemaal niet van vies zijn, heb ik wel eens gelezen. Maar ze houden ook niet van jeuk en krabben kunnen ze niet. Wat doen dieren die niet kunnen krabben en wel jeuk hebben? Baden, om van de kriebeldieren af te komen. Ach, nu snap ik waarom dat varken geniet van de modder. En dan moet ik het nog vertellen. Ken je de W's? Wie doet Wat en Waar, Wanneer Waarom en Waarmee Het varken ligt in de blubber voor zijn stal in de avondzon en geniet van het verdwijnen van gekriebel door de koele prutlaag op zijn vel. En dat kun je dan weer uitbouwen. Het is een manier om het te doen, Riny, niet de manier. Iedereen moet zijn eigen manier vinden.

Je meegekregen gereedschappen zijn: Doen alsof Hersenspinsels Bedenken Fantaseren Dagdromen Begrip Inleven leugentjes-om-bestwil Empathie Romantiseren voorstellingsvermogen Er was eens :)

Je zelf afpellen... De klas was de gehele ochtend al onrustig en vervelend. De meester sloeg met zijn hand op het bureau en riep: 'Als jullie zo doorgaan, dan spring ik uit mijn vel.' Het werd stil in de klas. 'En dat is een vreselijk gezicht,' voegde hij eraan toe. Met grote ogen en open mond keek ik naar de meester en stelde mij voor dat hij daar zonder vel zou staan. Het maakte me wel nieuwsgierig. Wat zou hij met zijn vel doen? Opvouwen en in zijn tas stoppen, misschien. Dan zou hij de concierge vragen om de rommel op de vloer op te ruimen. Op zijn fiets zou hij naar huis rijden. Zijn vrouw zou zeggen: 'Was de klas vervelend vandaag?' 'Ja, ik ben blij weer thuis te zijn.' 'Trek maar snel je vel aan. We eten spruitjes vandaag.' Riny, ik heb hetzelfde probleem: kan geen verhaal verzinnen. Maar je hebt mij toch geholpen, al is het verhaaltje niets bijzonders.

... als ik een verhaal wil schrijven kom ik steeds maar bij IK terecht en dat wil ik niet. Het lijkt wel of mijn hoofd vol zit met brij, dat er niet voldoende ruimte is voor een frissere nieuwe kijk op diverse omstandigheden. Het is dan net of je voor jezelf schrijft in plaats van voor een ander.

In feite is dit volgens mij geen probleem. Jij bent de schrijver; jij laat ons lezen van wat jij ziet, hoort, ruikt. proeft, voelt, ervaart, weet. Op jouw manier. Zonder jou is er voor ons dus niets aan; want dan zou het verhaal net zo goed door iemand anders geschreven kunnen zijn.

Aan hen die al verhalen en romans schrijven en aan hen die coach zijn: Als je wilt schrijven, korte verhalen, romans, gedichten (dit laatste is natuurlijk wat makkelijker toegankelijk) moet je dan eerst jezelf afpellen, om ruimte in je hoofd te creëren om bij je fantasie te komen? Hoe zit dat toch met die: ik! Hebben jullie als echte schrijvers daar nou ook last van? of last van gehad.

Als ik me hiermee bezighield, schreef ik geen letter. Mijn fantasie is er gewoon. Ik hoef niets opzij te zetten, geen deurtje open te doen, niet mezelf te vergeten om te schrijven. Misschien doe ik dat allemaal wel, maar ik heb er geen bewuste methode voor. Ik ga zitten, zet mijn vingers op de toetsen en schrijf op wat ik heb beDacht. Meer is er niet aan.

als ik een verhaal wil schrijven kom ik steeds maar bij IK terecht en dat wil ik niet. Het lijkt wel of mijn hoofd vol zit met brij, dat er niet voldoende ruimte is voor een frissere nieuwe kijk op diverse omstandigheden. Het is dan net of je voor jezelf schrijft in plaats van voor een ander

Riny, volgens mij komen verhalen juist uit je eigen ik, en die brij, daar houdt het verhaal zich in verborgen. Zet een paar eerste zinnen op papier en probeer het daarmee naar boven te trekken. Als ik met een verhaal begin, heb ik geen idee over de richting die het gaat nemen en is er weinig helderheid, dat komt doorgaans al schrijvende. Probeer ook niet aan 'de ander' te denken, schrijf voor jezelf. Die ander komt later. Of niet, maar dat is iets waar je je tijdens het schrijven niet al te druk over moet maken, dat maakt alleen onzeker en daar wordt een verhaal doorgaans niet beter van. Kortom: verzet je niet, laat je 'ik' gewoon z'n gang gaan. Je vraag vond ik trouwens leuk omdat ik net een boek heb geschreven over dat vreemde eigen 'ik'...

als ik een verhaal wil schrijven kom ik steeds maar bij IK terecht en dat wil ik niet. Het lijkt wel of mijn hoofd vol zit met brij, dat er niet voldoende ruimte is voor een frissere nieuwe kijk op diverse omstandigheden. Het is dan net of je voor jezelf schrijft in plaats van voor een ander

Riny, volgens mij komen verhalen juist uit je eigen ik, en die brij, daar houdt het verhaal zich in verborgen. Zet een paar eerste zinnen op papier en probeer het daarmee naar boven te trekken. Als ik met een verhaal begin, heb ik geen idee over de richting die het gaat nemen en is er weinig helderheid, dat komt doorgaans al schrijvende. Probeer ook niet aan 'de ander' te denken, schrijf voor jezelf. Die ander komt later. Of niet, maar dat is iets waar je je tijdens het schrijven niet al te druk over moet maken, dat maakt alleen onzeker en daar wordt een verhaal doorgaans niet beter van. Kortom: verzet je niet, laat je 'ik' gewoon z'n gang gaan. Je vraag vond ik trouwens leuk omdat ik net een boek heb geschreven over dat vreemde eigen 'ik'...