Foto: Pexels

Hoe vind je de verteltoon die past bij jouw verhaal?

Kathy Mathys

27 augustus 2021 - 9:00

Jan Brokken omschrijft de (vertel)toon van een tekst als 'het karakteristieke, het geluid dat je uit duizenden herkent'. Hij stelt dat romans en verhalen allemaal over dezelfde grote thema's gaan: liefde, eenzaamheid, dood, geluk. Waar het om gaat, is de manier waarop een schrijver die thema's vormgeeft. Daarbij speelt de verteltoon een grote rol. Hoe vind je de verteltoon die past bij jouw verhaal?

1. Opwarming

We beginnen met twee korte oefeningen:

– De eerste is een vrije bewerking van een oefening uit Pat Schneiders boek Writing Alone and With Others. Sluit je ogen en haal je een deur voor de geest die je kent uit je verleden. Het kan een deur zijn die je een enkele keer hebt gezien of een deur die je talloze keren hebt geopend, zoals die van je slaapkamer, dat maakt niet uit. Hou je ogen gesloten. Stap door de deur en kijk wat je ziet. Open nu je ogen en ga freewriten. Voel je niet verplicht om in de ik-persoon te schrijven of om je aan de autobiografische feiten te houden.

– Stel je nu voor dat iemand anders dezelfde deur opent. Misschien iemand die je kent maar het mag ook iemand zijn die aan je verbeelding is ontsproten. Zorg ervoor dat deze persoon anders is dan jij (andere leeftijd, sekse…). Schrijf nu vanuit deze persoon over wat er gebeurt wanneer hij/zij de deur opent.

2. Op zoek naar je stem

De opwarmingsoefeningen lieten je eenzelfde locatie beschrijven door de ogen van twee verschillende personages. Herlees je fragmenten. Hoe klinkt de verteller in de ene tekst en hoe in de andere? Verrast? Boos? Nieuwsgierig? Blij? Onverschillig? Nog iets anders? Wellicht verschilt de verteltoon van je twee fragmenten.

Jan brokken omschrijft de (vertel)toon van een tekst als 'het karakteristieke, het geluid dat je uit duizenden herkent'. In De wil en de weg stelt hij dat romans en verhalen allemaal over dezelfde grote thema's gaan: liefde, eenzaamheid, dood, geluk. Waar het om gaat, is de manier waarop een schrijver die thema's vormgeeft. Daarbij speelt de verteltoon een grote rol…