In het moment schrijven

Trek de lezer mee in het moment en beschrijf dat moment vanuit je personage. Zo, klaar. Einde artikel, want als je je hieraan houdt, ga je vanzélf show, don’t tell gebruiken, blijf je vanzélf binnen het perspectief en laat je vanzelf weg wat niet belangrijk genoeg is om te vermelden.

Schrijven in het moment en vanuit je personage komt erop neer dat je beschrijft wat je personage ziet, zegt, denk, doet of voelt op het moment dát hij of zij of hen het ziet, zegt, denkt, doet of voelt. Dan hoef je niet te vertellen hoe ‘mooi’, ‘bijzonder’, ‘vreselijk’ et cetera iets is (wat vaak de mening van de schrijver lijkt te zijn), maar show je dit door hoe je personage hierop reageert. Hoef je het niet meer te ver-tellen.

Een handige manier om deze manier van schrijven af te dwingen, is om elke scène te beginnen met een handeling, gesprek, gedachte of ervaring, dus iets wat je personage op dát moment doet of ervaart. Dus liever niet:

Het was een regenachtige ochtend…

Maar:

Gert trok de gordijnen open en zag dat het regende.

Of, in de ik-vorm plus tegenwoordige tijd:

Ik trek de gordijnen open en zie dat het regent.

Dan weet de lezer direct door wiens ogen we de scène bekijken en beleven. Hierna hoef je niet meer ‘Gert’ of ‘ik’ in elke zin te noemen: het is nu vanzelfsprekend wie het ziet, zegt, denkt, doet of voelt.

Schrijven vanuit het moment betekent overigens niet dat je je verhaal per se chronologisch hoeft te vertellen. Het betekent wél dat je elke scène chronologisch vertelt. Het betekent evenmin dat je alles vanuit hetzelfde personage dient te beschrijven, maar wél dat je elke scène vanuit hetzelfde personage beschrijft, dus door zijn, haar of diens ogen. Verschillende scènes kun je vanuit verschillende personages – oftewel perspectieven – beschrijven, maar maak deze keuze bewust en doordacht: de perspectiefkeuze kan je verhaal optillen of breken.

Probeer het maar eens. Herschrijf eventueel een hoofdstuk om te zien wat deze tip voor jouw verhaal kan betekenen.

Over de auteur

Als freelance redacteur werkt Rob Steijger (www.fzeven.nl ) voor diverse uitgevers en helpt hij aspirant-schrijvers met hun manuscript.