Vertel je de lezer het plan voordat je personages het uitvoeren?

Je personages hebben een plan. Een plan om de prinses te redden, om een wedstrijd te winnen of een plan om een bank te overvallen. Wat voor plan het ook is, je hebt je vast wel eens afgevraagd: hoeveel vertel ik? Verpest ik de spanning door van tevoren te vertellen wat het plan is? We geven een handige richtlijn dankzij Shaelin Bishop van de schrijverssite Reedsy.


‘Nee’ wanneer het plan slaagt

Vertel de lezer niet wat het plan is wanneer het plan zal slagen. De planning gebeurt dan buiten de pagina’s om. De lezer volgt het plan terwijl het wordt uitgevoerd. En hoe kan het ook fout gaan? Je kan pas zien wat er fout gaat als je weet wat het plan was!

‘Ja’ wanneer het mis gaat

Als het plan mislukt, dan kan je wel van tevoren laten vertellen wat het plan is. Hierdoor kan je juist aandacht besteden aan hoe hard de personages hun best doen, maar toch zijn ze helaas niet slim/sterk genoeg. Ze moeten nog verder groeien, nieuwe vrienden maken of nieuwe informatie vergaren. Misschien hoef je het volgende plan dan niet uit te leggen: dan slagen je personages!

Hoe zit dat in films?

In films en series zie je deze techniek ook vaak terug. Helaas weet je dus nu bij elke film van tevoren al of een plan gaat slagen of niet! Scenarioschrijvers gebruiken nog een andere techniek: een voice over die het plan uitlegt terwijl het op het scherm allemaal uitspeelt. Ook dan slaagt het plan meestal. Dit werkt vaak bij een klein plannetje. Je personages moeten een blauwdruk vinden om uiteindelijk het grote plan uit te voeren, namelijk het overvallen van de bank. De techniek is niet goed te vertalen naar een geschreven verhaal helaas, hoewel je er natuurlijk voor kan kiezen om te vertellen dat dit kleine plannetje gelukt is. Zo heb je meer ruimte om het grote meesterplan te volgen.

Lees ook: Waarom films en series kijken zo nuttig is voor schrijvers

Wil je nog twee andere tips zien van Bishop van Reedsy? Bekijk het hier:

https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=mbxV2G3mpwM